Διανύοντας αδιάκοπα  το πρώτο μισό του 21ου αιώνα, παρατηρούνται ραγδαίες αυξήσεις στο ρυθμό ανάπτυξης του παγκόσμιου πληθυσμού, του εμπορίου και της τεχνολογίας , καθώς και αρκετών περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων, με το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής να αποτελεί την κυριότερη εξ αυτών.

 Η ανθρώπινη επίδραση στο περιβάλλον έχει προκαλέσει τις τελευταίες δεκαετίες αρνητικές  αλλαγές στα οικοσυστήματα, στην βιοφυσική ανάπτυξη αλλά και στους φυσικούς  πόρους. Συγκεκριμένα, η περίοδος 2011-2020 ήταν η θερμότερη δεκαετία που καταγράφηκε ποτέ με τον  ρυθμό αύξησης της ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης του πλανήτη να είναι 0,2 βαθμοί κελσίου ανά δεκαετία . Παράλληλα, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, την τελευταία δεκαετία, τα επίπεδα της κλιματικής αλλαγής τα οποία οφείλονται στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα,  αυξήθηκαν κατά 50 % από το 1990 , με το 90 %του ανθρώπινου πληθυσμού να αναπνέει μολυσμένο αέρα. Η αποψίλωση των δασών, η καύση ορυκτών καυσίμων και η χρήση αζωτούχων λιπασμάτων, αποτελούν τα κύρια αίτια αύξησης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα της γης.

Μολονότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί ένα  παγκόσμιο περιβαλλοντικό πρόβλημα, οι επιπτώσεις  μεταξύ των χωρών είναι ανομοιόμορφες. Πρώτα απ’ όλα η αύξηση του επιπέδου της θάλασσας, θα έχει καταστροφικές συνέπειες για ορισμένες περιοχές που βρίσκονται χαμηλά (περιοχές  γύρω από δέλτα ποταμών, νησιά του Ειρηνικού). Επίσης, οι αναπτυσσόμενες χώρες, των οποίων οι οικονομίες εξαρτώνται από  τον πρωτογενή τομέα (αλιεία, γεωργία, δασοπονία) , θα υποστούν σταδιακά την μεγαλύτερη περιβαλλοντική ζημία. Επιπλέον, επειδή ο ρυθμός αύξησης των επερχόμενων αλλαγών είναι πολύ γρήγορος, πολλά είδη δεν θα μπορέσουν να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες διαβίωσης. Πράγμα που σημαίνει ότι θα πληγούν μικρά σε έκταση οικοσυστήματα, τα οποία μπορεί να τεθούν εκτός ισορροπίας πολύ πιο εύκολα.

Προκειμένου λοιπόν να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα πλήρως, είναι αναγκαίο να φτάσουν οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα σε μηδενικό βαθμό παγκοσμίως. Καθώς οι μονομερείς δράσεις έχουν μικρό αποτέλεσμα, απαιτείται μια διεθνής συμφωνία, η οποία θα επικεντρώνεται στην ανάληψη μέτρων προσαρμογής που θα  αποσκοπούν  μακροχρόνια στην μείωση των εκπομπών ρυπογόνων αερίων. Ορισμένα από αυτά τα μέτρα είναι  η μείωση κατανάλωσης ενέργειας, οι νέοι βελτιωμένοι κώδικες κτιρίων, η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η βελτίωση αποτελεσματικότητας χρήσης καυσίμων. Τέλος, η μείωση εκπομπών άλλων αερίων του θερμοκηπίου, όπως το μεθάνιο, αποτελεί σημαντικό μέτρο για την επιβράδυνση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, κυρίως βραχυπρόθεσμα.

Κείμενο: Παύλος Κελεσίδης