Θα έχετε δει ίσως σε παλιά νησιώτικα σπίτια εκείνα τα κεντήματα σε κορνίζες με διάφορες φράσεις ηθικοπλαστικές ή από το Ευαγγέλιο. Όταν έβλεπα το «Κι αυτό θα περάσει» σκεφτόμουν ότι είναι κάποια απλοϊκή ελληνική λαϊκή σοφία που παρηγορεί τον άνθρωπο όταν του συμβαίνει κάτι κακό.
Από περιέργεια κοίταξα στο διαδίκτυο αν είναι όντως έτσι και ανακάλυψα ότι η φράση δεν είναι ελληνική αλλά προέρχεται από τους Πέρσες και συγκεκριμένα από τους μυστικιστές ποιητές Σούφι. Η παροιμία συνδέεται πάντα και με έναν μύθο για κάποιο βασιλιά που ταπεινώνεται από ένα γεγονός και φιλοσοφεί συλλογιζόμενος ότι «κι αυτό θα περάσει». Σε ορισμένες παραλλαγές, γράφει η Βικιπαίδεια, όπως σ’αυτήν του Αττάρ της Νισαπούρ, η φράση ήταν γραμμένη πάνω σ’ένα δαχτυλίδι που είχε την ιδιότητα να κάνει τον ευτυχή δυστυχισμένο και αντιστρόφως. Για τους Εβραίους η ρήση συνδέεται με τον Σολομώντα. Σ’εμάς μπορεί να φέρνει στο μυαλό και το «Μηδένα προ του τέλους μακάριζε» που είπε ο Σόλων στον Κροίσο.
Πάντως η φράση «κι αυτό θα περάσει» ήταν της μόδας στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Μάλιστα την είχε χρησιμοποιήσει και ο Αβραάμ Λίνκολν σ’έναν λόγο του προτού γίνει πρόεδρος των Ην.Πολιτειών. Το 1852 ο Άγγλος ποιητής Edward Fitzgerald έγραψε για έναν σουλτάνο που παρακάλεσε τον βασιλιά Σολομώντα να του παραχωρήσει μια φράση, η οποία θα ισχύει το ίδιο σε καλές και κακές εποχές. Εκείνος του απάντησε: «Κι αυτό θα περάσει».
Ο γελοιογράφος Μποστ είχε σατιρίσει την φράση, όπως συνηθίζουμε όλοι να κάνουμε για κάθε τι κοινότοπο, και την είχε χρησιμοποιήσει στα σκίτσα του με τις γνωστές ανορθόγραφες λεζάντες.
Τώρα που ξανασκέφτομαι, όμως, εκείνα τα καδράκια με τις καλλιγραφίες στα κεντήματα, τώρα που ξέρω την ιστορία της παροιμίας, δεν μου φαίνεται πια ούτε αστεία ούτε γελοία ούτε κοινότοπη. Μόνο πάρα πολύ σοφή. Γιατί κάθε τι που μας συμβαίνει κακό ή καλό, είναι σίγουρο ότι αργά ή γρήγορα, με κόπο, με πόνο, με δάκρυα, ή αίμα στην πρώτη περίπτωση, «κι αυτό θα περάσει».
Κείμενο: Λητώ Σεϊζάνη
Πρώτη δημοσίευση: www.peopleandideas.gr