Όνειρα ωραία ή εφιάλτες, σκέψεις αισθηματικές ή πρακτικές, όλα έχουν αποτυπωθεί στη γλώσσα της ποίησης.
Ακολουθούν δέκα ποιήματα, γνωστά και λιγότερο γνωστά. Είναι δέκα ποιητικά όνειρα μεταφρασμένα από διάφορες γλώσσες.
1.Ξύπνα όμορφή μου
Ξύπνα όμορφή μου, ξύπνα αγάπη μου
Για να μπορέσω να σε δω!
Κι αν θέλει κάποιος τα δικά σου χείλη να φιλήσει
Αν βλέπεις κάτι τέτοιο στ'όνειρό σου
Αχ, άφησέ με νά'μαι εγώ λοιπόν
Αυτός που το όνειρό σου θα ερμηνεύσει.
Γιεχούντα Χα-λεβί
Ο Γιεχούντα Χα-λεβί γεννήθηκε στην Ισπανία το 1086 (ή το 1075) την εποχή των Αράβων και πέθανε στην Ιερουσαλήμ το 1141 την εποχή των Σταυροφόρων. Θεωρείται ο μεγαλύτερος Εβραίος ποιητής της μεταβιβλικής περιόδου.
2.
Έγκλειστος ο Απέραντος στ’αγαπημένα σπλάχνα σου
Αφήνει τώρα την εκλεκτή Του φυλακή
Εκεί τον Εαυτό Του δημιούργησε με την δική Του πρόθεση
Αδύναμο αρκετά ώστε να’ρθεί στον κόσμο πια.
Αλλά για σένα και για Εκείνον, το πανδοχείο δεν είχε χώρο;
Κι όμως, βάλε τον μες στον στάβλο κι από την Ανατολή
Θα ταξιδέψουν άστρα και σοφοί για ν’ αποτρέψουν τις συνέπειες
Απ’του Ηρώδη την φθονερή γενική καταδίκη.
Βλέπεις ψυχή μου με της πίστης σου τα μάτια, πώς αναπαύεται Αυτός
Που όλο το μέρος γεμίζει αλλά κανένα μέρος δεν Τον κρατά;
Δεν ήταν το έλεός Του προς εσένα τόσο θαυμαστό και υψηλό,
Που να μην έχει ο ίδιος ανάγκη την δική σου λύπηση;
Προσκύνησέ Τον και στην Αίγυπτο μαζί Του πήγαινε,
Με την ευγενική μητέρα Του που συμμερίζεται τα βάσανά σου.
John Donne (Λονδίνο 1572-1631): ένας από τους σημαντικότερους Άγγλους λογοτέχνες
3.
Βιβλίων διάβασμα σημαίνει
Σε ξένους κόσμους να περιδιαβαίνεις
Απ’το δωμάτιο να βγαίνεις
Και ώς τ’αστέρια ν'ανεβαίνεις.
Jean Paul (1763-1825) ψευδώνυμο του Γερμανού λογοτέχνη Jean Paul Friedrich Richter
4.Θά'θελε νά'χε τον ουράνιο μανδύα
Αν είχα απ'τα ουράνια μανδύα κεντημένο
Με χρυσαφί και ασημένιο φως ραμμένο
Αν είχα μπλε και σκούρα και θαμπά
Ρούχα απ'τη νύχτα, απ'τη μέρα, απ'το ημίφως
Θα τ'άπλωνα στα πόδια σου.
Αλλά είμαι φτωχός κι έχω μονάχα τα όνειρά μου
Στα πόδια σου απλώνω τα όνειρά μου
Πάτα ελαφρά γιατί πατάς επάνω στα όνειρά μου.
W.B. Yeats
Ο Ιρλανδός William Butler Yeats (1865-1939) είναι ένας από τους πιο διάσημους λογοτέχνες παγκοσμίως και το ποίημα αυτό ένα από τα πιο γνωστά του.
5.
Είμαι σκληρός
Είμαι τρυφερός
Κι έχασα τον καιρό μου
Να ονειρεύομαι χωρίς να με παίρνει ο ύπνος
Να κοιμάμαι ενώ περπατάω
Απ'όπου κι αν πέρασα
Βρήκα την απουσία μου
Δεν είμαι πουθενά
Μόνο στο κενό
Aλλά κουβαλάω, κρυμμένη στο πιο ψηλό μέρος των σωθικών μου
Στη θέση που πιο συχνά απ'όλες κεραυνοβολείται
Μια καρδιά στην οποία κάθε λέξη έχει αφήσει το στίγμα της
Κι από εκεί διαρρέει η ζωή μου με την παραμικρή κίνηση.
Aπόσπασμα από την συλλογή με τίτλο Η ελευθερία των θαλασσών
Pierre Reverdy
Ο Γάλλος ποιητής Pierre Reverdy (1889-1960) συνδέεται με τον κυβισμό και με την αρχή του σουρρεαλισμού.
6.Κίτρινα φύλλα
Μα πού πηγαίνετε
φτωχά κίτρινα φύλλα
ανέμελα σαν πεταλούδες;
Έρχεστε από μακριά ή από κοντά;
Από έναν κήπο ή από δάσος ίσως;
Δεν σας πειράζει η μελαγχολία
του ίδιου του ανέμου που σας παρασύρει;
Trilussa
Trilussa, λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Carlo Alberto Salustri (1871-1950), ενός λογοτέχνη από την Ρώμη.
7.
Καθένας με τον τρόπο του είναι τρελός
Ένας πιο χαμηλόφωνα, άλλος θορυβωδώς
8.Χριστούγεννα
Με ήχο αγαπημένο μες στο φως των κεριών
γλυκειά σαν δάσους μυρωδιά, η εποχή των Χριστουγέννων.
Διακριτική ευτυχία το κατώφλι ραίνει
με άνθη ωραία του παρελθόντος.
Χέρια σφίγγουν άλλα χέρια σ'έναν κύκλο
και το παλιό τραγούδι του Θεού, του Χριστού
συγκινεί την ψυχή, με ηρεμία αναγγέλει
ότι ο μικρότερος κόσμος είναι ο πιο μεγάλος.
Joachim Ringelnatz (Γερμανός ποιητής 1883-1934, έγραψε πρωτότυπα σατιρικά στιχάκια)
9.Ψυχρή και σκληρή
Ψυχρή και σκληρή είναι σήμερα η μέρα.
Γουρλώνουν τα μάτια τα νέφη.
Οι άνεμοι τραβούν σχοινιά.
Γουρλώνουν τα μάτια οι άνθρωποι.
Τα βήματα μεταλλικά αντηχούν
Σε χάλκινες πέτρες επάνω
Και τα μάτια κοιτάζουν
Μακρινές λίμνες λευκές.
Στις παλιές πόλεις στέκουν
Μικρά φωτεινά χριστουγεννιάτικα σπίτια
Τα χρωματιστά τους τζάμια μοιάζουν
Σαν μπισκότα με χιόνι πασπαλισμένα.
Προς την πλατεία του σεληνόφωτος προχωρεί
Αμίλητος μες στο χιόνι ένας άντρας
Την μεγάλη του σκιά προβάλλει
Ο άνεμος επάνω στα σπίτια.
Άνθρωποι περνούν τη σκοτεινή γέφυρα
μπροστά από των Αγίων τ'αγάλματα
κρατώντας ένα φως αχνό.
Σύννεφα τρέχουν στον γκρίζο ουρανό
επάνω από εκκλησίες
με καμπαναριό στο μούχρωμα.
Κάποιος στης γέφυρας το παραπέτο ακουμπά
μέσα στο βραδινό νερό κοιτά
τα χέρια του κρατάνε τις παλιές τις πέτρες.
Franz Kafka (1883-1924): Το ποίημα περιλαμβανόταν σ'ένα γράμμα με ημερομηνία 9.11.1903 που ο συγγραφέας έστειλε στον φίλο του Oskar Pollak.
10. Το ιδανικό
Ναι, αυτό θά' θελα:
Μια βίλλα μες στο πράσινο και με μεγάλο κήπο
μπροστά μου η Βαλτική, πίσω η Φρήντριχ Στράσσε
με ωραία θέα, λίγο αγροτική, λίγο αστική
να φαίνονται από το μπάνιο τα βουνά
αλλά το βράδυ να μην είναι μακριά τα σινεμά.
Το σύνολο να είναι κομψό και μετρημένο
Εννέα δωμάτια, όχι καλύτερα ας είναι δέκα!
Σκεπή ανθισμένη, γύρω γύρω οξυές
Ραδιόφωνο και θέρμανση, σκούπα ηλεκτρική
και υπηρεσία καλά εκπαιδευμένη αλλά βουβή
μια σύζυγος γλυκειά, καλής καταγωγής και ανατροφής
(και μια για τα σαββατοκύριακα, ρεζέρβα)
βιβλιοθήκη και ολόγυρά της
μοναξιά και ουράνια σιωπή.
Στον στάβλο δύο πόνυ, τέσσερα άτια καθαρόαιμα
οκτώ αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτα -όλα εννοείται
να τα οδηγώ εγώ- αλλοίμονο θα ήμουν για γέλια!
Και ενδιαμέσως να πηγαίνω για κυνήγι.
Επίσης, κόντεψα να το ξεχάσω:
Τέλεια κουζίνα -πρώτης τάξεως φαγητό-
παλιά κρασιά σε ωραιότατα ποτήρια-
αλλά να μένω πάντα αδύνατος σαν χέλι.
Και χρήματα. Και αρκετά κοσμήματα.
Κι ένα εκατομμύριο κι ακόμα ένα πάλι.
Πολλά ταξίδια. Και ευχάριστη ζωή, ψυχαγωγία.
Και διάσημα παιδιά. Και αιώνια υγεία.
Ε ναι, αυτό θέλω!
Αλλά σ'ετούτη τη ζωή έτσι συμβαίνει:
μοιάζει καμμιά φορά νά'ναι μικρή
η τύχη μας πάνω στη γη.
Πάντοτε κάτι λείπει.
Έχεις λεφτά αλλά σου λείπει η γυναίκα
έχεις γυναίκα και σου λείπουν τα λεφτά
έχεις μια γκέϊσα, σε ενοχλεί η βεντάλια της
άλλοτε λείπει το κρασί κι άλλοτε το ποτήρι.
Πάντα κάτι θα λείπει.
Παρηγορήσου
Κάθε φορά η τύχη ένα μικρό αγκάθι κρύβει.
Θέλουμε τόσα να έχουμε, να είμαστε, να αξίζουμε.
Ένας να τα έχει όλα
Είναι σπάνιο.
Kurt Tucholsky: (1890-1935) Γερμανός δημοσιογράφος και λογοτέχνης της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, πολιτικά στρατευμένος και πολυγραφότατος.
Μετάφραση ποιημάτων: Λητώ Σεϊζάνη