Στα χρόνια της δικτατορίας οι Έλληνες έβρισκαν χίλιους τρόπους για να μπάσουν στη χώρα την απαγορευμένη από το στρατιωτικό καθεστώς μουσική του Μίκη Θεοδωράκη.

Σε αυτούς που δεν έζησαν την χούντα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι ανάμεσα σε μια σειρά ατελείωτων απαγορεύσεων, ο Θεοδωράκης ήταν απαγορευμένος καθ’όλη τη διάρκεια της επταετίας (1967-1974). Όχι μόνο απαγορευόταν η πώληση των δίσκων αλλά και η αναμετάδοσή τους τόσο δημόσια στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση όσο και ιδιωτικά στα σπίτια μας. Να υπενθυμίσουμε-γιατί όλα μας φαίνονται ευκολάκι σήμερα- ότι ΔΕΝ κυκλοφορούσαν έξυπνα κινητά, βασικά δεν υπήρχαν καν κινητά, δεν υπήρχαν ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί και φυσικά, ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ INTERNET. Εν ολίγοις, όλη η πληροφόρηση ήταν ελεγχόμενη από το κράτος.

 Vol.1 "Τα Λαϊκά" Στίχοι : Μάνος Ελευθερίου. 1971

Vol.2 "Romancero Gitano" Ποίηση : Federico Garcia Lorca, "Τα τραγούδια του Ανδρέα" Στίχοι : Μίκης Θεοδωράκης, "Μυθιστόρημα" Ποίηση : Γιώργος Σεφέρης. 1971

 Στη σημερινή Ελλάδα που όλες οι ελευθερίες θεωρούνται αυτονόητες- τουλάχιστον προ ελεύσεως covid- μας είναι αδιανόητο να σκεφτούμε ότι αν –φερ’ειπείν- μια παρέα που τα ψιλοέπινε σε μια ταβέρνα και τραγουδούσε «Το περιγιάλι το κρυφό» ή τους «Αθώους» του Βάρναλη κινδύνευε να περάσει, το λιγότερο, το υπόλοιπο της βραδιάς της στο Τμήμα της περιοχής. Ο χρόνος παραμονής και οι περαιτέρω επιπτώσεις ήταν ευθέως ανάλογες του ατομικού φακέλλου ενός εκάστου της παρέας, σε περίπτωση που ήταν "φακελλωμένοι" από την Ασφάλεια. 

"Κατάσταση Πολιορκίας" Ποίηση : Μαρίνα (Ρένα Χατζηδάκη), Ενορχήστρωση : Γιάννης Μαρκόπουλος. Λονδίνο 1968.

Στο διάστημα της επταετίας ο Μίκης Θεοδωράκης τόσον σαν κρατούμενος ή εκτοπισμένος στην Ελλάδα όσο και σαν εξόριστος στη Γαλλία συνέθεσε πολλά έργα που κυκλοφόρησαν στο εξωτερικό και που εμείς οι εν Ελλάδι φροντίζαμε να αποκτήσουμε. Τυλιγμένοι σε φοιτητικά αμπέχονα, παλτά, κουβέρτες, sleeping bags ή καμουφλαρισμένοι μέσα εξώφυλλα άλλων, άσχετων LP, έφταναν στην Ελλάδα στα χρόνια της δικτατορίας οι νέες συνθέσεις του Μίκη που είχαν κυκλοφορήσει στο εξωτερικό. Μετά την πάροδο σχεδόν μισού αιώνα τα εξώφυλλα των άλμπουμ παρουσιάζουν σημάδια φθοράς, την μουσική τους και τα πολύ γνωστά μας τραγούδια μπορούμε πλέον, όποτε θελήσουμε, να τα επιλέξουμε και να τα ακούσουμε στο YouTube, στο Spotify και αλλού.

"Τραγούδια του Αγώνα" Ποίηση Ανδρέας Κάλβος, Μάνος Ελευθερίου, Γεωργία Δεληγιάννη-Αναστασιάδη, Αλέκος Παναγούλης, Νότης Περγιάλης, Μίκης Θεοδωράκης. Εξώφυλλο : Αλέκος Λεβίδης. 1971.

"Ο Ήλιος και ο Χρόνος" και "Επιφάνεια-Αβέρωφ" με στίχους του ιδίου. Ηχογραφήθηκε σε ζωντανή συναυλία στο Παρίσι το 1970. (Ο πιο ροκ δίσκος του Μίκη κατά την άποψή μου). 

"Πνευματικό Εμβατήριο" Ποίηση : 'Αγγελος Σικελιανός. Με τη Συμφωνική Ορχήστρα Του Λονδίνου. Ζωντανή ηχογράφηση από το Albert Hall, Λονδίνο,1970 .

"18 Λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας" Ποίηση : Γιάννης Ρίτσος. Γαλλία 1973

Ερμηνευτές ήταν οι τραγουδιστές : Μαρία Φαραντούρη, Αντώνης Καλογιάννης, Μαρία Δημητριάδη, Πέτρος Πανδής, Αφροδίτη Μάνου, Λάκης Καραλής. Σταθεροί συνεργάτες και συνοδοιπόροι του Μίκη Θεοδωράκη εκείνα τα χρόνια στις συναυλίες του ανά τον κόσμο.

Κείμενο : Μαριάννα Καραβασίλη